Meerdere baantjes, dat hou je geen leven vol

[Door Leon Bakker] - Eerder deze week volgde ik nog een lezing over Karl Marx bij Crea Theater in Amsterdam. Besproken werd wat de analyse van Marx over de huidige kredietcrisis zei. Het werd een algemene inleiding, waaruit bleek dat Marx als geen ander het kapitalistische systeem poogde te doorgronden en het zodoende ook vanuit de kern wilde veranderen. Spreker was hoogleraar Reuten van de UvA, tevens senator van de SP. Publiek en spreker waren het over eens dat een kapitalistische werkwijze uiteindelijk leidt tot ondermijning van de factor arbeid.
Een logisch vervolg hierop is mijn bezoek op 25 september aan de tentoonstelling ‘Onzeker bestaan’ bij de Turkse arbeidersbond HTIB aan het 1e Weteringsplantsoen te Amsterdam, georganiseerd door FNV Lokaal. Aanleiding is het onlangs verschenen boek met gelijke naam van schrijver Will Tinnemans en fotograaf Chris de Bode. Tijdens de inloop vanaf 18.00 uur is er de bezichtiging van twintig panelen, waarop de rafelrand van de arbeidsmarkt wordt toegelicht en uitgebeeld.
Een uur later wordt de avond geopend door Ans Pelzer (FNV), de coördinator van het project, en de voorzitter van de HTIB, Mustafa Ayranci. Op de panelen staan mensen geportretteerd, die ondanks hard werken de touwtjes moeilijk aan elkaar weten te knopen. Stuk voor stuk voor zichzelf sprekende portretten met enige toelichting over hun situatie. De fotograaf heeft een donkere achtergrond genomen, waardoor de houding en gezichtsuitdrukking geaccentueerd worden. Van deze mensen spreekt een zekere kracht en trots uit, omdat zij de moed hebben zich aan ons te tonen. Hun kwetsbaarheid zetten zij op deze manier om in bewondering voor de volharding die nodig is om positieverbetering te realiseren voor zichzelf en lotgenoten.
Actrice Els Holtzer breng dit verder mooi tot uitdrukking in een vertolking van een van de uitgebeelde personen, waarvan enkelen ook in de zaal aanwezig zijn. Zij vertelt het verhaal van een alleenstaande moeder die als schoonmaakster werkt.
Vervolgens weet Onderweg Naar Morgen-acteur Gürkan Kücscentürk de zaal stil te krijgen met zijn vertolking van schoonmaker Ramazan Gökçe: “Etende passagiers gooien het afval soms gewoon voor je neus op de grond!” Meerdere baantjes, geen erkenning, karig inkomen, dat hou je geen heel leven vol, is de moraal van zijn verhaal.
Het is hierna dan ook goed dat de aanwezigen deze indrukken even kunnen laten bezinken en doorspreken onder het genot van een hapje en een drankje, begeleid door Turkse muzikanten.
Later in de paneldiscussie staat de schoonmaaksector nog model voor misstanden, die werknemers te verduren hebben. Niet mogen klagen, geen organisatiekracht en intimiderende managers. Een SP-politica geeft aan dat onderaanbesteding in de sector is aangepakt, omdat ZZP-ers door de grote schoonmaakbedrijven werden uitgewrongen. Prominente aanwezige is Tweede-Kamerlid Hans Spekman, die vurig het PvdA-standpunt verdedigt dat illegaliteit moet worden bestreden, omdat het uitbuiting in de hand werkt. Een erkend bestaan creëren of perspectief bieden in het land van afkomst. Daarnaast vindt hij dat FNV gemeentes kritischer moet aanvallen op hun sociaal beleid, met gerichtere vragen.
Verder is er nog de algemene negatieve bewondering over het vernuft van werkgevers om de factor arbeid steeds weer te marginaliseren. “Gelijk werk, gelijk loon” is het credo van FNV. Naar mijn gevoel worden de werkgevers wel erg negatief belicht, want men zal toch met hen in conclaaf moeten.
Aan het eind spreek ik nog even Paula van der Veen uit Sneek, een van de personages uit het boek. Zij gaat aankaarten dat het WMO-loket totaal niet uit de verf komt. Ze wordt argwanend bekeken door de gemeente, alsof ze haar hand ophoudt. Terwijl de voorzieningen er juist voor de minder bedeelden zijn. Ze onderhoudt ook nog contact met een andere deelnemer.
Om 21.30 uur wordt de avond afgerond.

Actie tegen hogere AOW-leeftijd

Donderdag 24 september voert vakbond FNV Bondgenoten actie tegen de verhoging van de AOW-leeftijd naar 67 jaar.
In navolging van Willem Drees’ gevleugelde uitspraak “Niet alles kan en zeker niet alles tegelijk” wordt bezoekers van de Willem Drees-lezing gevraagd wat volgens hen moet kunnen. De AOW naar 67, de villasubsidie afschaffen, twintig commissies instellen of dat alles kan. Met deze actie wil FNV Bondgenoten inventariseren hoe de socialistische elite denkt over de bezuiniging op Drees’ kindje, de AOW, zoals het kabinet die nu van plan is.
De bezuiniging op de AOW die minister Donner voorstelt om reparatie van de economische crisis te betalen, is volgens FNV Bondgenoten onnodig en oneerlijk. Er zijn vele alternatieven mogelijk die de lasten wel eerlijk verdelen.
Donderdag 24 september om 14:00 uur, ingang van de aula van de UvA (ingang Singel 411, hoek Spui) te Amsterdam

Voedselbank / food bank

Hille Hoogland, werkzaam bij de voedselbank Amsterdam, is uitgezonden naar New York voor een uitwisselingsprogramma in het kader van New York 400 jaar. In New York bekijkt ze vergelijkbare initiatieven als de voedselbank in Amsterdam. Ben benieuwd of ze ook iets gaat zeggen over de gevolgen van het feit, dat in New York praktisch geen bijstand bestaat (hooguit voedselbonnen) en dat New York onder conservatieve burgemeesters een zeer streng programma heeft ingevoerd voor daklozen en werklozen. Hille houdt een weblog op bovengenoemde website bij, evenals haar 'collega' in New York. Benieuwd wat ze te zeggen hebben.
Bovenstaand bericht is door Piet van der Lende geplaatst op de Discussielijst Bijstandsbond.

Oplossing voor schoonmaker

FNV en EW Facility Services hebben vanmorgen de koppen bij elkaar gestoken om tot een oplossing te komen voor Ramazan Gökçe. Gökçe werkt in twee banen 55 uur per week en zou hiermee volgens EW de arbeidstijdenwet overtreden. Daarom was ontslag voor hem aangevraagd.
FNV en EW hebben nu de conclusie getrokken dat er een wezenlijk verschil bestaat in interpretatie van de Arbeidstijdenwet tussen de twee partijen. Besloten is om te proberen hier samen één standpunt over in te nemen voor nu en voor de toekomst. De verwachting is hier binnen enkele maanden uit te komen. Deze uitkomst zal dan ook niet alleen voor Gökçe gelden maar ook voor alle vergelijkbare gevallen in de schoonmaakbranche.
Totdat FNV en EW er samen uit zijn hoe de arbeidstijdenwet te interpreteren, blijft Gökçe sowieso in dienst bij EW voor het volledig aantal uren waarvoor hij momenteel een arbeidsovereenkomst heeft. Dit geldt ook voor andere medewerkers in een vergelijkbare situatie. EW betreurt het misverstand dat ontstaan is over de omvang van de ontslagaanvraag. Volgens EW was het niet de bedoeling de volledige arbeidsovereenkomst te ontbinden. Het zou gaan om een urenvermindering tot een 48-urige werkweek voor Gokce.
De vakbond van Schoonmakers, FNV Bondgenoten, beschouwt het ‘terugdraaien’ van het voorgenomen ontslag als een succes van de schoonmakers op Schiphol die in actie zijn gekomen.
Bovenstaande tekst is een gezamenlijke verklaring van FNV Bondgenoten en EW. Zie ook: FNV Bondgenoten, en: Gemeente moet klokkenluiders beschermen.

Schoonmakers steunen klokkenluider Gökçe

Werknemers zijn de spil van mijn bedrijf, aldus oprichter Eric Wentink van schoonmaakbedrijf EW vorig jaar. Dit weerhield EW er echter niet van om schoonmaker Ramazan Gökçe te ontslaan nadat hij zijn verhaal had gedaan over omstandigheden in de schoonmaaksector. Vanmiddag gingen zijn collega’s naar de EW-vestiging op Schiphol om verhaal te halen.
Gökçe, een alleenstaande ouder van drie jonge kinderen die 55 uur per week werkte om rond te komen, deed zijn verhaal in Onzeker Bestaan, een boek van journalist Will Tinnemans en fotograaf Chris de Bode waarin werknemers aan de onderkant van de arbeidsmarkt worden geportretteerd.
Vervolgens werd Gökçe op straat gezet door zijn werkgever EW Cleaning Services. Hij zou de arbeidstijdenwet hebben overtreden door 55 uur per week te werken.
Vakbondsbestuurder Ron Meyer van FNV Bondgenoten: “Dit geval is typerend voor de manier waarop schoonmaakbedrijven met hun werknemers omspringen. Ze vinden het prima dat mensen veel uren maken. Maar Ramazan ontslaan ze. Zonder er rekening mee te houden dat het werken van deze uren een bittere noodzaak voor hem is. In dit geval speelt bovendien nog extra mee dat Ramazan hierover naar buiten treedt. Wie zijn mond opentrekt wordt op straat gezet. Dat vinden wij oneerlijk.”
Vanmiddag gingen enkele tientallen schoonmakers naar het EW-kantoor op Schiphol. Vakbondsleider Judy Lock eiste dat de situatie van Gökçe wordt rechtgezet. Een woordvoerder van EW weigerde op de zaak in te gaan, omdat het zou gaan om een ‘privézaak’. Meyer zei dat de protesten door zullen gaan tot de zaak is opgelost.
Achteraf benaderden twee agenten een groep schoonmakers. “Gaan jullie actievoeren of zijn jullie net klaar? Want we hebben een melding gekregen dat er iets aan de hand is.”
Op 25 september wordt een tentoonstelling van de foto’s uit Onzeker Bestaan geopend bij de HTIB in Amsterdam. Dit artikel verscheen eerder op Nieuws uit Amsterdam

Rafelrand van de arbeidsmarkt

Leven aan de rafelrand van de arbeidsmarkt: Tentoonstelling, Theater, Discussie, Muziek, Rol vakbond en politiek
HTIB 1e Weteringplantsoen 2-C Amsterdam, 18.00 uur. Iedereen welkom!

Tijdelijke contracten, altijd sappelen, hopen dat de wasmachine het niet begeeft, zorgen over de toekomst van de kinderen en weinig uitzicht op betere tijden. Honderdduizenden werknemers sprokkelen met hard werken een karig inkomen bij elkaar. Ze werken op onmogelijke tijden. Sommigen hebben zelfs twee banen.
Geef de mensen om wie het gaat een gezicht, in woord en beeld, vroeg de FNV aan fotograaf Chris de Bode en schrijver Will Tinnemans. Dat deden ze: de portretten van 22 werknemers zijn gebundeld in een onlangs verschenen boek: ’Onzeker bestaan’. De tentoonstelling wordt 25 september geopend!

Programma
18.00 uur Inloop met een hapje en een drankje, tentoonstelling bekijken
19.00 uur Opening van de tentoonstelling door Leo Hartveld, FNV Federatiebestuurder,
en Mustafa Ayranci, voorzitter van de HTIB (de Turkse arbeidersbond)
19.30 uur Actrice Els Holtzer vertolkt een van de personages uit het boek:
‘Het verhaal van een alleenstaande moeder die als schoonmaakster werkt’
Discussie met het publiek over de situatie die wordt weergegeven
Wat kunnen we aan positieverbetering doen?
20.00 uur Kennnismaking met ‘Domestic workers’, mensen die veelal illegaal in het huishouden
werken en daarmee de kost proberen te verdienen. Ze hebben geen sociale zekerheid.
20.15 uur Informele gesprekken onder het genot van een drankje
20.30 uur Acteur Gürkan Küzücscentürk vertolkt een van de personages uit het boek: ‘Het verhaal van een Turkse schoonmaker die twee banen heeft om in zijn levensonderhoud te kunnen voorzien’
Discussie met het publiek over de situatie die wordt weergegeven
Wat kunnen we aan positieverbetering doen?
21.00 uur Discussie en gesprekken met aanwezige personen uit het boek ‘Onzeker bestaan’
21.30 uur Afsluiting met muziek, borrel en napraten
Onno van der Vlerk, de spreekstalmeester van de Amsterdamse vakbondsthemacafés, formuleert samen met degenen die tijdens de gesprekken hun inbreng geleverd hebben, een aantal conclusies en aanbevelingen.
Daarbij zullen ook aanbevelingen zijn, als ‘huiswerk’ voor vakbond en politiek, landelijk en plaatselijk.